Kiedy musisz mieć pozwolenie na rozbiórkę budynku?

W ujęciu prawnym, prace wyburzeniowe są pracami budowlanymi. Wspominamy o tym, ponieważ z tej zależności wynika prosta, ale bardzo ważna reguła. Pozwolenie na rozbiórkę budynku jest obowiązkowe zawsze, jeśli wcześniejsza budowa tego samego obiektu także wymagała pozwolenia. W rezultacie obowiązek uzyskania pozwolenia na rozbiórkę, dotyczy budynków, których:

• wysokość przekracza 8 metrów,
• odległość od granicy działki jest mniejsza niż połowa wysokości budynku.

Najczęściej będą to więc budynki mieszkalne i komercyjne. Poza tym pozwolenie na rozbiórkę budynku jest wymagane, jeśli mówimy o obiektach zabytkowych (wpisanych do rejestru zabytków). Ponadto pozwolenie może być również wymagane w sytuacji, gdy planowana rozbiórka może negatywnie wpłynąć na stan środowiska.

Oprócz tego warto pamiętać, że ubieganie się o pozwolenie, zwykle wymaga skompletowania znacznie większej ilości dokumentów niż w przypadku zgłoszenia. Przede wszystkim inwestor musi przedstawić właściwym organom (zwykle jest to urząd miasta lub starostwo) m.in.: projekt rozbiórki budynku, opinie ekspertów i pozwolenia środowiskowe. 

W jakich sytuacjach wymagane jest zgłoszenie rozbiórki budynku?

Warto zapamiętać, że pozwolenie na rozbiórkę budynku jest zasadą, natomiast zgłoszenie wyjątkiem. To sprawia, że aktualnie istnieje tak naprawdę tylko jeden przypadek, w którym wymagane jest zgłoszenie bez pozwolenia. Dotyczy to budynków, których:

• wysokość jest niższa niż 8 metrów,
• odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa ich wysokości.

Jak więc widać, zachodzą tutaj odwrotne kryteria niż w przypadku pozwolenia na rozbiórkę budynku. Oczywiście, zgłoszenie jest możliwe tylko wtedy, jeśli obiekt nie podlega ochronie konserwatorskiej, ani nie jest wpisany do rejestru zabytków.

Niektóre roboty rozbiórkowe mają jednak na celu jak najszybsze usunięcie bezpośredniego zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Czy w takiej sytuacji musisz zgłaszać rozbiórkę i czekać na decyzję urzędu miasta albo starostwa? Z racji charakteru tego typu prac, możesz rozpocząć rozbiórkę przed zgłoszeniem, ale zgłoszenie musisz złożyć niezwłocznie po ustaniu zagrożenia.

Warto pamiętać, że zgłoszenie rozbiórki budynku dotyczy obiektów w całości. Nie ma więc możliwości zgłoszenia części konstrukcji do wyburzenia. Ponadto po złożeniu prawidłowego zgłoszenia, musisz odczekać 21 dni, zanim rozpoczniesz prace rozbiórkowe. W tym czasie natomiast organ właściwy ma prawo wnieść sprzeciw.

Rozbiórka budynku bez pozwolenia i zgłoszenia – czy to możliwe?

W niektórych przypadkach możliwa jest legalna i bezpieczna rozbiórka budynku bez żadnych formalności: ani pozwolenia, ani zgłoszenia. Choć brzmi to nierealnie, polskie prawo na to zezwala. Aby jednak móc to zrobić, musisz spełnić określone warunki!

• Rozbiórka budynku bez formalności jest możliwa, jeśli budowa tego obiektu nie wymagała pozwolenia (np. proste i małe konstrukcje budowlane typu altany lub wiaty).
• Obiekt nie może być wpisany do rejestru zabytków, ani być objęty ochroną konserwatorską.
• Rozbiórka budynku bez pozwolenia i zgłoszenia nie może zagrażać innym ludziom, mieniu i środowisku. 

Poza tym prawo zezwala na rozbiórkę budynków, zlokalizowanych na terenach zamkniętych, które zostały ustalone decyzją Ministra Obrony Narodowej.

Bezpieczna rozbiórka budynków zgodna z prawem

Rozbiórka budynku, w świetle prawa, jest traktowana jako praca budowlana, co wiąże się z koniecznością dopełnienia formalności. Zasadą jest uzyskanie pozwolenia, które dotyczy głównie obiektów o wysokości powyżej 8 metrów oraz budynków zabytkowych. Wyjątkiem jest zgłoszenie, wymagane dla niższych konstrukcji (poniżej 8 metrów), jeśli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa ich wysokości. W rzadkich przypadkach (gdy budowa nie wymagała pozwolenia) możliwa jest rozbiórka bez żadnych formalności, ale zawsze pod warunkiem, że obiekt nie jest zabytkowy i nie stwarza zagrożenia.